Azelaik asit, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda doğal olarak bulunan 9 karbonlu doymuş bir dikarboksilik asittir. Cilt bakımında özellikle hassas ve akneye eğilimli ciltler için sunduğu faydalar nedeniyle giderek daha popüler hale gelmektedir. Antibakteriyel, keratolitik, komedolitik ve antioksidan özelliklere sahip olan bu bileşik, çeşitli cilt rahatsızlıklarının tedavisinde etkili bir rol oynar.
Azelaik Asitin Cilt İçin Faydaları
1. Akne Tedavisindeki Etkileri
Azelaik asit, sivilceye neden olan bakterilerin büyümesini durdurarak cilt gözeneklerini temizler ve iltihaplanmayı azaltır. %20 azelaik asit krem, akne vulgaris tedavisinde etkili bulunmuş, iltihaplı lezyonların azaltılmasında başarılı sonuçlar vermiştir. Ölü deri hücrelerini eksfoliye eden keratolitik özellikleri sayesinde siyah nokta ve beyaz nokta oluşumunu önler.
2. Rozasea Tedavisi
Rozasea, yüzün orta kısmında kızarıklık ve eritem ile kendini gösteren kronik bir cilt rahatsızlığıdır. %20 oranında azelaik asit içeren kremler, papül ve püstülleri azaltmada etkili bulunmuştur. Lezyonlardaki düzelme genellikle ikinci ayda başlar ve üçüncü ayda belirgin hale gelir.
3. Melazma ve Hiperpigmentasyon
Azelaik asit, melanin üretimini düzenleyerek cilt tonu eşitsizliklerini giderir. Aktif melanositleri seçici bir şekilde etkileyen bu bileşik, melazma ve postinflamatuar hiperpigmentasyon tedavisinde kullanılır. Yapılan bir çalışmada, %20 azelaik asit kremi, hidrokortizon içeren bir kremden daha etkili bulunmuştur.
4. Anti-inflamatuar ve Antimikrobiyal Özellikler
Azelaik asit, ciltteki iltihaplanmayı yatıştırır ve mikrobiyal protein sentezini inhibe ederek bakterilere karşı etkili bir savunma sağlar. Bu özellikleri sayesinde cilt kızarıklığı ve hassasiyet sorunlarının çözümünde önemli bir bileşendir.
Bilimsel Kanıtlar
Bir klinik deneyde, %15 azelaik asit jelinin 16 hafta boyunca akneyle ilişkili hiperpigmentasyonu tedavi etmede hem etkili hem de güvenli olduğu gösterilmiştir. Ayrıca, azelaik asidin melanosit aktivitesini ve DNA sentezini baskılama yeteneği, hiperpigmentasyon üzerindeki olumlu etkilerini desteklemektedir.
Başka bir çalışmada, %20 azelaik asit ve %5 benzoil peroksit jelin akne tedavisinde benzer derecede etkili olduğu, ancak azelaik asidin daha iyi tolere edildiği gözlemlenmiştir.
Sonuç
Azelaik asit, akne, rozasea, melazma ve hiperpigmentasyon gibi yaygın cilt sorunlarının tedavisinde etkili bir çözüm sunar. Antibakteriyel, keratolitik ve anti-inflamatuar özellikleri sayesinde, cilt bakımında vazgeçilmez bir bileşen olarak ön plana çıkmaktadır. Hassas ciltler için güvenli olması ve çok yönlü etkileri, azelaik asidi hem dermatolojik tedavilerde hem de günlük cilt bakımında önemli bir seçenek haline getirir.
Kaynakça
-
Fitton, A., & Goa, K. L. (1991). Azelaic acid: A review of its pharmacological properties and therapeutic efficacy in acne and hyperpigmentary skin disorders. Drugs, 41(5), 780-798. https://doi.org/10.2165/00003495-199141050-00007
-
Güngör, E. (2012). Akne. Turkish Journal of Dermatology, 6(4).
-
Faghihi, G., Taheri, A., Shahmoradi, Z., & Nilforoushzadeh, M. A. (2017). Solution of Azelaic Acid (20%), Resorcinol (10%) and Phytic Acid (6%) Versus Glycolic Acid (50%) Peeling Agent in the Treatment of Female Patients with Facial Melasma. Advances in Biomedical Research. https://doi.org/10.4103/2277-9175.200784
-
Täuber, U., Weiss, C., & Matthes, H. (1992). Percutaneous absorption of azelaic acid in humans. Experimental Dermatology, 1(4), 176-179. https://doi.org/10.1111/j.1600-0625.1992.tb00185.x
-
Woolery-Lloyd, H. C., Keri, J., & Doig, S. (2013). Retinoids and azelaic acid to treat acne and hyperpigmentation in skin of color. Journal of Drugs in Dermatology, 12(4), 434-437.